Fotoverslag

Papoea Solidariteitsdag “Papoea en de Pacific” op 3 februari 2018 in de Johanneskerk te Amersfoort.

Betty Ireeuw opent de vergadering met het aansteken van de kaars voor de slachtoffers in 2017 in Papoea en het voorlezen van hun namen. ( zie bijlage) Zij werden in een minuut stilte herdacht.

Vien Sawor kreeg daarna de leiding overgedragen. Als inleiding op het onderwerp vertelde zij hoe al in 1950 een groep Papoea’s onder leiding van ds.I.S.Kijne een bezoek gebracht heeft aan West Melanesië om hen te laten zien hoeveel de culturen op die eilanden met die van Papoea overeenkwamen. Nu, na de contacten van de ULMWP met de staten in de Pacific, groeit in Melanesië de solidariteit met Papoea en zijn bewoners.

Daarna gaf zij het woord aan Elisa Sekenyap, Papoea journalist bij Suara Papoea, redacteur van het tijdschrift van de GKI, activist en musicus.

Elisa Sekenyap.

Elisa liet aan de hand van en PowerPoint presentatie iets zien van de problematiek in Papoea op dit moment en van de verbondenheid met de Pacific. Sinds de overdracht aan Indonesië in 1963, het begin van de immigratie en het onrechtmatige referendum in 1969 zijn er mensenrechtenschendingen, raciale discriminatie en onderdrukking in Papoea geweest. Daardoor is de problematiek van dit moment ook erg complex.
1. Papoea’s zijn mensen van de Pacific, zij behoren tot het Melanesische ras, maar dat realiseren ze zich pas sinds 1998. Tot die tijd werden ze door Indonesië blind gehouden en afgesloten van de buitenwereld.

Sinds 2015 richt Papoea zich op de Pacific. De ULMWP heeft de meeste Papoea actiegroepen in zich verenigd en is nu waarnemer bij de MSG ( Melanesian Spearhead Group). Hier wordt de situatie in West Papoea naar voren gebracht en dankzij deze Melanesische staten wordt nu ook de Papoeazaak bij de VN gebracht en wordt er om internationale rechtssteun gevraagd. Papoea is niet meer helemaal afgesloten van de rest van de wereld.
2. Onder de bevolking bestaat grote steun voor de ULMWP en er is grote solidariteit ook met de bevolking van de Melanesische eilanden. (Hulp voor de slachtoffers van de cycloon Pam).

3. De jonge generatie Papoea’s ( 30 jaar tot bovenbouw middelbare school) beseffen steeds meer dat ze Papoea zijn en geen Indonesiër. Zij steunen dan ook de oudere generatie in hun verzet en samen hopen ze op vrijheid en vragen steun van de Pacific Staten tegen de onderdrukking ( 56 jaar), moorden en ander geweld. Alle generaties samen zijn solidair met de bevrijding van Papoea.

4. De kerk. Al in april 1950 is ds. Kijne met 6 Papoea’s naar de kerk in de Pacific geweest waar toen behalve kerkelijke banden ook culturele en politieke banden werden geknoopt. De oriëntatie van de GKI is dan ook meer op de Pacific gericht dan op Indonesië in de strijd voor de identiteit van Papoea.

5. De visie van niet-Papoea’s m.b.t. het probleem van West Papoea. Er zijn inmiddels veel niet-Papoea’s uit andere delen van Indonesië in Papoea geëmigreerd. Zij zien wat er gebeurt, maar stellen zich apathisch op. Buiten Papoea krijgen de Indonesiërs via de media weinig te horen over wat er in Papoea gebeurt. Men is dan ook slecht geïnformeerd over de situatie.

6. Journalistiek. Voor de Papoea journalist zijn de mogelijkheden om zijn werk te doen zeer gering. Zijn bewegingsvrijheid wordt door de regering erg ingeperkt en hij wordt al gauw bekeken als pro separatist. Het verslaan van een demonstratie wordt negatief bestempeld, fototoestellen afgenomen en journalisten soms geslagen en opgepakt.

Vraag: In hoeverre wordt Elisa het werk als verslaggever bemoeilijkt? Hij krijgt geen geld voor wat hij doet. Werkt voor Suara Papoea, een nieuwssite die vaak wordt geblokkeerd en bestempeld als separatistisch. Als er iets gebeurt en Elisa wil daar bevestiging van krijgen, dan wordt hij als Papoea niet ontvangen. De journalist uit Java wordt wel ontvangen.

Vraag: Zijn er ook Papoea’s pro Indonesië? Ja die zijn er. Wat is hun positie en ontstaan er botsingen? Ja, dat gebeurt. De pro Indonesië Papoea’s worden door de politie van wapens voorzien.

Vraag: Hoe zit het met de Molukken in Melanesië? Er zijn vijf provincies van Indonesië vertegenwoordigd in Melindo: Maluku, Maluku Utara, Papua, Papua Barat en Nusa Tenggara Timur

Filep Karma

Filep Karma is in december 2004 veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf voor het hijsen van de Morgenstervlag. In 2014 kreeg hij pardon, maar heeft dit geweigerd omdat hij daarmee zou toegeven dat er iets te pardonneren viel, ergo hij iets verkeerds gedaan zou hebben.

1. Filep legde uit dat, hoewel West Papoea formeel een bijzondere autonomie heeft gekregen, de situatie feitelijk niet anders is dan elders in Indonesië. Voorheen werd de autonomie op 5 hoofdterreinen na overgedragen. Deze 5 beleidsterreinen bleven bij de Centrale Overheid: buitenlandse zaken, economie/financiën, leger en veiligheid, rechtspraak en religie. Maar voor de bijzondere autonomie is er geen verschil op dit moment met de andere autonome gebieden, want deze 5 beleidsterreinen vallen nog steeds onder de Centrale Overheid. Als voorbeeld de situatie in begin 1960 toen Irian Jaya een eigen munteenheid had, de Nederlandse gulden en nu in 2018 de Indonesische rupiah. Nu heeft Papoea een bijzondere autonomie, maar het is slechts een label en stelt niets voor. Als een KLM Airbus waarin Chinese machines zitten. Hierdoor wordt iedereen door Jakarta zand in de ogen gestrooid

2. De misdadigheid van de Indonesische overheid in Papoea. Tegenwoordig zijn de methoden veel verfijnder en geraffineerder dan vroeger, maar de situatie is nog dezelfde als vroeger. Vanaf 1963 deed men het openlijk, nu meer in het verborgene. Vroeger werden mensen ontvoerd en vermoord, nu van achteren aangereden. Liquidatie van bepaalde personen wordt nu als een ongeluk opgevoerd. Door deze werkwijzen heeft het buitenland niet door hoe de situatie op dit moment is. Er wordt veel gedaan aan ontwikkeling en scholing, maar tegelijkertijd geraffineerd onderdrukt en vermoord. De aanleg van infrastructuur staat onder militair bevel en er is geen vergoeding voor grondonteigening. Het uitdelen van voedsel in arme streken in het binnenland is met voedsel dat ver over datum is en niet meer gebruikt mag worden. Naar buiten toe ziet het er mooi uit, maar de mensen worden er ziek van.

3. Nu staat de hele Papoea bevolking onder de paraplu van de ULMWP: de basis op recht op zelfbeschikking.

4. In 2002 was de bevolkingsgroei van de Papoea’s =0. Nu 2017/2018 staat die op -1 of -2. Er vindt dus een slow genocide plaats.

Vraag: Wat is de reden van het lage geboortecijfer? Er gaan veel mensen dood door HIV/AIDS en er sterven er veel via verkeersongelukken. Bovendien sterven er veel baby’s in de bergstreken. Vorig jaar 54, in de Asmat 60 en in een ander district 40.Tijdens militaire operaties worden hele dorpen ontruimd en kleine kinderen meegenomen naar Java voor de islamisatie. Bovendien vindt onder de huidige onderdrukking door Indonesië islamisering van de Papoea bevolking plaats. De islamisering biedt veel voorzieningen: onderwijs, kleding, huisvesting. Maar de Papoea kinderen op Java krijgen alleen religieus onderwijs, geen voorbereiding op de huidige maatschappij.

Vraag: Nederlandse regering is verantwoordelijk voor het leven van de Papoea’s. Antwoord: Jullie hier in Nederland moeten de straat op, demonstreren. In het verleden waren er Papoea leiders die de politiek wisten aan te spreken. De economische belangen van Nederland in Indonesië zijn groter dan de belangen van de Papoea’s. Juist omdat die economische belangen zo groot zijn moet de eigen bevolking op de eigen regering druk uit oefenen dat de verdrukking van de Papoea’s niet mag.

Opmerking: Nederland heeft de Papoea’s in de steek gelaten. Antw. Wees vergevingsgezind t.o.v. Indonesië, maar strijdt de vreedzame strijd voor de zelfbeschikking van Papoea.

Intermezzo met Raki Ap. Als jonge generatie enthousiast geworden door de verhalen van Elisa en Filep. Nu zijn de Papoea jongeren in Nederland aan het brainstormen over hoe ze een verandering in de houding van de Nederlandse bevolking en regering tot stand kunnen brengen.

Elly van Vliet

Elly heeft in 2011 voor het eerst kennis gemaakt met Vanuatu, in 2013 is zij honorair consul van Vanuatu geworden. Vanuatu is een voorvechter voor vrijheid en mensenrechten voor de Melanesische bevolking. Het is een arm land. Reden om haar tot honorair consul te benoemen was de relatie met Nieuw-Guinea, zodat zij via de politiek invloed op de Nederlandse regering kon uitoefenen. In 2015 toonde de cycloon Pam de desastreuze invloed van de klimaatsverandering op de Melanesische ei landen. Zo kwam er veel aandacht voor het milieu. Daardoor is zij in contact gekomen met Polly Higgins, advocaat van de aarde. Die stelde het begrip ecocide op. Hierdoor kan een stem gegeven worden aan volkeren, die benadeeld worden door grote industrieën via het International Criminal Court, een verbintenis van 135 landen. Zij vormen de enige juridische macht om mensen op te pakken en te veroordelen die ecocide plegen. Het begrip ecocide is veel ruimer dan climate change. Want ook mijnen vervuilen en vaak heeft de bevolking niets in te brengen en heeft zij er ook geen profijt van. Men komt 1 keer per jaar zo’n 1½ week bij elkaar in Den Haag of New York. Vorig jaar heeft Vanuatu voor het eerst een vergadering bijgewoond in New York en de minister heeft een gewaardeerde toespraak gehouden over de ecocide. In de gesprekken kwam ook West Papoea met Freeport aan bod. Men gaat meer samenwerken om alle ecocide in West Papoea aan bod te laten komen. Men heeft een side event georganiseerd op de laatste vergadering over ecocide in West Papoea. Veel foto’s overal opgehangen. Op het laatste moment heeft Indonesië zich erin gemengd en plotseling was de reservering van de ruimte niet mogelijk, de posters verdwenen en toen er 150 man voor de deur stond die niet werden binnengelaten door Indonesië gaf Indonesië een verklaring af, dat er niets aan de hand is in West Papoea. Ambassadeurs, enkele ministers van buitenlandse zaken en Polly Higgins hebben daarna overlegd over een strategie wijziging voor 2018. Dat zal dit jaar in Den Haag zijn. Daar zal de ecocide in West Papoea weer aan bod komen, nu in samenwerking met de International Lawyers for West Papoea.

Werkgroep Filep Karma

Filep Karma is in het begin veel geslagen. Als hij geslagen werd, vroeg hij: “Waarom slaan jullie mij?” en daarna: “Terima kasih, Tuhan berkati!” Daardoor veranderde uiteindelijk het gedrag van de bewakers. Wel schreef hij alles wat er gebeurde op en gaf dat door aan activisten buiten de gevangenis. Die gaven het door aan Amnesty en zo kwam het op de tafel van de president en werd de bewuste bewaker overgeplaatst.

Heeft Karma ooit bezoek gehad van het Rode Kruis? De eerste keer heeft hij bezoek van hen gehad. Dit is gerapporteerd aan Jakarta en daarna is het kantoor van het Rode Kruis in Papoea verboden. Er is nu alleen nog maar een kantoor van het Rode Kruis in Jakarta.

Vraag: Worden politieke gevangenen nog bezocht door het Rode Kruis? Voor Papoea mag dat niet meer. Het Rode Kruis had na het bezoek contact gehad met Amnesty, gevolg een enorme brievenstroom, zodat de gevangenen niet meer zomaar in de gevangenis zaten. Sinds 2008/2009 mag het niet meer

Vragen: Waarom bent u gevangen? Was u de enige? Hoeveel slachtoffers zijn er toen gevallen?

Leonie Tanggahma: Kan het verschil tussen OPM en ULMWP duidelijk gemaakt worden? OPM is de moederorganisatie, ULMWP een tactisch middel om iets te bereiken ( lidmaatschap MSG). Vragen: was het niet gevaarlijk voor je om op weg te gaan? Wat heeft je overeind gehouden in de gevangenis? Ik hoor nauwelijks over steun van Papua New Guinea.

Antwoorden. Op 2 juli 1998, samen met de reformatie in Indonesië, is hij teruggegaan naar Papoea en heeft op Biak de Morgenstervlag gehesen. Die gebeurtenis is door de Indonesiërs bestreden met alle 5 de strijdkrachten. Naast hem zijn toen vele anderen opgepakt, maar na het algemene amnestie van president Gus Dur zijn ze weer vrijgelaten. Bovendien zijn de inwoners van het dichtstbijzijnde dorp opgepakt, op 2 schepen van de marine verzameld en daar gemarteld en vermoord. Over de martelingen en mishandelingen heeft hij het getuigenis van een kind die het heeft meegemaakt en heeft kunnen ontsnappen. Er zijn 29 lijken op Biak aangespoeld, later ook nog andere op de andere eilanden. Vaak lijken zonder hoofd, armen of benen. In december 2004 is hij weer opgepakt na het hijsen van de vlag en nu veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf.

Hij wil zich niet druk maken over het verschil tussen OPM en ULMWP. Wil ook geen lid worden. Het is lawaai en geruzie over organisatie en structuur. Op mij kan elk etiket geplakt worden, maar ook de leden van de militante vleugel acht ik hoog. Zij zijn ook nodig in de strijd. In de tijd van Suharto was geweld de enige mogelijkheid om iets te bereiken, nu ligt dat anders.

In de gevangenis heb ik Jezus pas begrepen. Heb je vijanden lief, bidt voor wie je vervolgen en zegen je vijand. Hoewel hij in zijn benen was geschoten en geslagen, vergaf hij en dat gaf hem kracht en vreugde. Daardoor heeft hij zijn gevangenschap vol kunnen houden. Zijn cipiers zijn hem gaan vertrouwen, hij mocht naar buiten voor geneeskundig onderzoek. Een Papoea cipier zei: “Neem de benen.” Zijn antwoord: “Nee, ik ben er voor mijn volk en dus kom ik terug in de gevangenis.”

Papua New Guinea . De geruchten gaan, dat PNG miljoenen dollars van Indonesië gehad heeft en zo monddood gemaakt is . Hetzelfde geldt voor Fiji.

Filep is niet bang om geïntimideerd te worden, ook niet als ze de gezinsleden intimideren. Hij draagt de Morgenstervlag, de vlag van de OPM, en als hij daarop aangevallen wordt, laat hij blijken dat hij niet gevaarlijk is.

Werkgroep met Siegfried Zöllner

Een kleine extra werkgroep, mede mogelijk door de aanwezigheid en deelname van Dr. Siegfried Zöllner.

Dr Zöllner informeerde over het tot stand komen van de rapporten van de ICP (Human Rights in West Papua 2017).

De aanleiding tot deze publicaties gaat terug naar de jaren 1990-1995, waarin de schending van de mensenrechten in West Papoea, steeds grovere vormen aannamen. In het gesprek werden concrete gegevens over de huidige situatie aangevuld. Ook hoe Amnesty International en advocatuur dit onrecht voor het voetlicht brengen en in persoonlijke situaties slachtoffers ondersteunen.

Werkgroep Elly van Vliet

De workshop was in kerkzaal met  Elly van Vliet, Raki Ap en Oscar den Ouden als inleiders. Raki Ap besprak de ontwikkelingen in de Pacific en  de Melanesian Spearhead Group (MSG). Deze steunt de Verenigde Bevrijdingsbeweging van West Papoea (ULMWP). De ULMWP is nu Observer in de MSG, maar hoopt binnenkort volledig lid te worden van deze regionale organisatie, waar Fiji, de Salomonseilanden, Vanuatu, PNG en de bevrijdingsbeweging van Nieuw Caledonia lid van zijn.  Indonesië is Associate Member. Raki Ap is de jongste broer van Oridek Ap, die lid is van het bestuur van de ULMWP.

Elly van Vliet en Oscar den Ouden gaven een inleiding over de massale milieuvernietiging die in West Papoea plaats vindt met name door Freeport, die over een heel groot gebied milieuschade heeft aangericht. Daarnaast is er milieuschade door illegale houtkap en door het vernietigen van de sagobossen waar oliepalmplantages en rijstvelden voor in de plaats komen. De Papoea bevolking wordt hierdoor in zijn voortbestaan bedreigd. Elly van Vliet is honorair consul van Vanuatu en Oscar den Ouden heeft zeven maanden in Vanuatu gewoond, waar hij ook met Papoea’s uit West Papoea kennis maakte.

Werkgroep Elisa Sekenyap

Er waren ongeveer tien deelnemers. Na voorstel ronde vragen aan Elisa: Hoe de jongeren in Papoea de huidige situatie ervaren?

Elisa was optimistisch gestemd omdat jongeren actief zijn in demonstraties, politiek bewust zijn , hiphop muziek omzetten met Papoea invloeden en met elkaar textiel bedrukken met Papoea items bijvoorbeeld T-shirts e.d

Op de vraag over persvrijheid antwoordde Elisa dat dat er nog niet is helaas.

Op de vraag of hulp uit het buitenland nog nodig is antwoordde Elisa dat er veel geld van de overheid is, maar dat dit niet op de juiste plekken terecht komt. Controle hierop wordt niet of nauwelijks gedaan. Nog steeds hulp nodig via locale NGO’s, ambassades of via de kerk voor die gebieden waar de overheid geen hulp biedt.

Forum.

Er was een oproep tot eenheid. Eenheid onder de Papoea’s zelf,zowel hier als daar en onder de organisaties die zich met Papoea bezighouden. Tip om aandacht van de pers te krijgen van St. Vrij Oost Timor: Een grap uithalen, want hoe serieuzer je bent hoe minder interessant voor de pers. 5 April worden de handtekeningen aangeboden.

Na het forum was er muziek van Merel Hubatka, Evan Sabander, Joop Roemajauw en Elisa Sekenyap. Ze fleurden de dag op met hun muzikale activiteiten.

Na de muziek werd de dag afgesloten met een gebed door Jos Donkers en het zingen van Hai Tanahku Papua

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bijlage 1

Tien gevallen van buitengerechtelijke dodelijke slachtoffers in West Papoea in 2017

De International Coalition for Papoea (ICP) heeft het buitengerechtelijk doden van tien inheemse Papoea’s gedocumenteerd gedurende het jaar 2017. De ICP eist van de Indonesische autoriteiten dat zij onmiddellijk een onafhankelijk, onpartijdig en doeltreffend onderzoek doen naar deze gevallen. Alle daders dienen berecht te worden bij een burgerlijke rechtbank door middel van een eerlijk en transparant proces, zoals vastgelegd in de internationale verdragen over de rechten van de mens.

Ter nagedachtenis van de vermoorde, inheemse Papoea’s en hun families, die nog steeds op zoek zijn naar gerechtigheid voor hun verwanten, heeft de ICP de volgende lijst samengesteld:

  1. Melkias Dogomo, stierf op 7 januari 2017 na ernstig gemarteld te zijn gedurende zijn gevangenhouding in het politiebureau in het Moanemai Sub District.

 

  1. Otis Pekei, doodgemarteld op 10 januari 2017, nadat politie agenten hem willekeurig hadden opgepakt en vastgezet tijdens een uitgebreide operatie van de veiligheidsdienst in het Moanemai Sub District.
  1. Edison Hesegem, overleed op 11 januari 2017 na ernstig gemarteld te zijn door politieagenten tijdens zijn detentie in het KP3 politiebureau in verband met een vermeende poging tot inbraak.
  1. Maikel Marani, willekeurig terecht gesteld door leden van een speciale politie-eenheid onder het commando van de Yapen districtspolitie op 27 maart 2017 tijdens een operatie van de veiligheidsdienst in het dorp Kontinai in het regentschap Yapen.
  1. Ulis Turot, doodgeschoten door agenten van een mobiele politiebrigade op 20 april 2017 in het dorp Ayawasi in het Regentschap Maybrat na een ruzie met een winkelier over sigaretten.
  1. Robi Murib, doodgeschoten op 7 juli 2017 tijdens een militaire patrouille in het Regentschap Puncak, omdat hij een revolver in zijn gordel droeg
  1. Yulianus Pigai, doodgeschoten op 1 augustus 2017 nadat leden van de mobiele politie brigade het vuur hadden geopend op een groep dorpelingen van het dorp Oneibo in het Regentschap Deiyai, die protesteerden tegen een bedrijf, omdat de werknemers daarvan geweigerd hadden Eerste Hulp te verlenen aan een dorpeling.
  1. Theodorus Kamtar, doodgeschoten op 9 augustus 2017 door leden van de militaire veiligheidsdienst toen er een ruzie uitbrak in de haven van Poumako in het Regentschap Mimika tussen plaatselijke Papoea vissers en migranten vissers.
  1. Ishak Yaguar, overleed op 19 november 2017 in het Regentschap Merauke, nadat militairen van de militaire post in Yalet hem hadden gemarteld omdat hij betrokken was geweest in een vreedzaam protest tegen corrupte dorpsautoriteiten.
  1. Nikolausi Bernolpus, doodgeschoten door een politieagent in het Regenschap Mappi op 25 december 2017, toen een onenigheid tussen hem en een plaatselijke politieagent escaleerde.